بررسی ساختاری قصه های حضرت موسی (ع) در قرآن با توجه و تاکید بر تقسیر مجمع البیان

پایان نامه
چکیده

یکی از روش ها و شیوه های جاذب و موثری که قرآن کریم برای القای پیام و رشد و تربیت پیروان خود از آن فراوان بهره جسته است، روش نقل داستان و بیان سرگذشت انبیاء و اشخاص و امت های پیشین است. حضرت موسی (ع) از جمله پیامبران اولوالعزمی است که داستان زندگی وی از ابتدا تا مرحله پیری در قرآن کریم در مناسبت های متعددی بیان شده است. در حقیقت، قصه های مربوط به زندگی حضرت موسی (ع) در قرآن کریم همانند دیگر قصه ها بر واقع های خارجی استوار است. مواردی از قبیل دوران کودکی و پرورش موسی در خانه فرعون، فراخواندن فرعون به راه حق، اژدها شدن عصای موسی، شکافته شدن آب دریا، جاری شدن چشمه ها از صخره ها، داستان کشتن گاو در سوره بقره؛ در خواست مائده آسمانی، درخواست رویت خداوند، رفتن به نزد شعیب (ع) مشاهده نور الهی بر درخت، تجلی خدا بر کوه طور و بی هوش شدن حضرت موسی (ع) از مهترین رخدادهای تاریخی است که در قرآن با روشی زیبا بیان شده است. قرآن کریم در بیان قصه های حضرت موسی (ع) تابلوهای باشکوه و نفیسی از ایمان و اعتماد به خدا، ایثار، شجاعت، تواضع، جوانمردی و بالاخره تمامی فضایل و مکارم اخلاقی، صبر بر آزار و اذیت قوم یهود، را در بدیع ترین و زیباترین تصاویر با رعایت اصول قصه گویی با ویژگی خاص خود، ترسیم نموده است که مناظر دلنواز آن، چشم دل هر بیننده ای را بی اختیار به خود متوجه می سازد و پنجه در اعماق عواطف انسان می افکند و مایه عبرت و بیداری وی می شود. در این پژوهش تلاش بر این است که قصه های مربوط به حضرت موسی (ع) که در قرآن کریم در سوره های متعدد بیان شده است با محوریت تفسیر مجمع البیان از لحاظ ساختاری و انواع چیدمان زبانی مورد بررسی قرار گیرد.

منابع مشابه

ساختارشناسی سلوک حضرت آدم(ع) و حضرت موسی(ع) با تأکید بر قرآن

از آنجا که خداوند متعال قرآن کریم را برای هدایت بشر نازل کرده است، در بیان معارف این کتاب آسمانی از روش‌های متعدد و متنوعی استفاده نموده است. یکی از رایج‌ترین روش‌های بیان معارف قرآن استفاده از قالب قصه است. قصص قرآن علاوه بر آنکه سرشار از حکمت و عبرت‌آموزی هستند، از نظر ساختاری هم از قواعد خاصی پیروی می­کنند. از این رو محققان داستان­های قرآنی را از جهات گوناگون همچون کوتاهی و بلندی، ایجاز، تکر...

متن کامل

ساختارشناسی سلوک حضرت آدم(ع) و حضرت موسی(ع) با تأکید بر قرآن

از آنجا که خداوند متعال قرآن کریم را برای هدایت بشر نازل کرده است، در بیان معارف این کتاب آسمانی از روش‌های متعدد و متنوعی استفاده نموده است. یکی از رایج‌ترین روش‌های بیان معارف قرآن استفاده از قالب قصه است. قصص قرآن علاوه بر آنکه سرشار از حکمت و عبرت‌آموزی هستند، از نظر ساختاری هم از قواعد خاصی پیروی می­کنند. از این رو محققان داستان­های قرآنی را از جهات گوناگون همچون کوتاهی و بلندی، ایجاز، تکر...

متن کامل

بررسی تفسیری تکرار قصّه حضرت موسی(ع)در قرآن

در قرآن کریم فرازهایی از سرگذشت و عملکرد اقوام پیشین بیان شده است که یکی از آنها، داستان حضرت موسی× و بنی‌اسرائیل است. این داستان از جهاتی مانند تکرار آن در آیات قرآن از اهمیت بیشتری برخوردار است. تکرار در قصّه حضرت موسی چنان برجسته است که هر خواننده آشنای به متن قرآن را به خود متوجه می‌سازد. در مقاله حاضر پس از مفهوم شناسی قصّه و تکرار آن، سعی شده است با تأمل تفسیری در آیات مربوط به داستان حضرت ...

متن کامل

روش‌های تربیت در داستان حضرت موسی (ع) در قرآن

در قرآن کریم فرازهایی از سرگذشت و عملکرد اقوام پیشین بیان شده است که مهم‌ترین آنها، داستان موسی و بنی‌اسرائیل است. این داستان حاوی آموزه‌های تربیتی عدیده‌ای است و نکات ارزشمندی در زمینه تربیت دارد. یکی از مباحث مهم در امر تربیت، روش‌های تربیت است. از این رو شناخت جایگاه هر روش، سهم بسزایی در موفقیت مربی دارد و بدون چنین شناختی، نیل به نتایج مورد نظر با مشکلات فراوان و چالش‌های جدی روبرو خواهد ش...

متن کامل

بررسی صنعت ایجاز ،اطناب و مساوات در داستان حضرت یوسف(ع) و قصه ی حضرت موسی (ع) در قرآن کریم

چکیده: یکی از ویژگی های اعجاز قرآن، ادبی بودن این کتاب آسمانی است که نه تنها مسلمانان بلکه غیر مسلمان نیز به آن اذعان دارند. از این رو می بایست مطالعه ی ابعاد ادبی این کتاب آسمانی را بیشتر مورد توجه قرار داد بدین منظور نوشتار حاضر بر آن است تا با مطالعه و بررسی «ایجاز،اطناب و مساوات» به عنوان یکی از ابواب هشت گانه علم معانی در داستان های قرآن گامی بردارد. اسلوب ایجاز، اطناب و مساوات یکی از اس...

بررسی تفسیری تکرار قصّه حضرت موسی(ع)در قرآن

در قرآن کریم فرازهایی از سرگذشت و عملکرد اقوام پیشین بیان شده است که یکی از آنها، داستان حضرت موسی× و بنی اسرائیل است. این داستان از جهاتی مانند تکرار آن در آیات قرآن از اهمیت بیشتری برخوردار است. تکرار در قصّه حضرت موسی چنان برجسته است که هر خواننده آشنای به متن قرآن را به خود متوجه می سازد. در مقاله حاضر پس از مفهوم شناسی قصّه و تکرار آن، سعی شده است با تأمل تفسیری در آیات مربوط به داستان حضرت ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

سایر - دانشکده علوم حدیث - دانشکده اصول الدین

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023